به گزارش اگزیم نیوز، مبادلات تجاری ایران و اتحادیه اروپا که در ماه‌های ژانویه تا سپتامبر سال 2016 بالغ بر 9میلیارد و 101میلیون یورو اعلام شده بود، در مدت مشابه سال ۲۰۱۷به 14میلیارد و 782 میلیون یورو افزایش یافته است. افزایش واردات اروپا از ایران در پی ازسرگیری خرید نفت ایران پس از توافق هسته‌ای نقش مهمی در رشد تجارت دوطرف داشته است. اعضای اتحادیه اروپا در 9ماه نخست 2016 بالغ بر 3 میلیارد و 498 میلیون یورو کالا از ایران وارد کرده بودند که این رقم در 9 ماه نخست 2017 با رشد 107درصدی به 7 میلیارد و 252 میلیون یورو رسیده است. بر اساس این گزارش صادرات اتحادیه اروپا به ایران در 9ماه نخست 2017 نیز رشد 34 درصدی داشته و به 7میلیارد و 530 میلیون یورو رسیده است. اتحادیه اروپا در 9ماه نخست سال 2016 بالغ بر 5 میلیارد و 603 میلیون یورو کالا به ایران صادر کرده بود. تراز تجاری دو طرف در این مدت به‌میزان 278 میلیون یورو به‌نفع اتحادیه اروپا بوده است.

وابستگی تجاری اروپا به امریکا 68 برابر ایران است

مطابق آخرین آماری که مرکز آمار اتحادیه اروپا منتشر کرده، در سال 2016 صادرات کشورهای عضو اتحادیه اروپا به آمریکا362 میلیارد یورو اعلام شده است.
مقایسه مبادلات تجاری کالایی اروپا با آمریکا و ایران در سال  2016 نشان می دهد  که مجموع تجارت کالایی اروپا و امریکا 608 میلیارد دلار و در همین مدت مجموع تجارت کالایی کشورهای عضو اتحادیه اروپا با ایران فقط 2/8 میلیارد یورو بوده است. به عبارتی صادرات کالای اروپایی‌ها به آمریکا 44 برابر بیشتر از صادرات کالای آنها به ایران است.
مطابق این گزارش، واردات کالای کشورهای قاره سبز از آمریکا در سال 2016 به رقم 246 میلیارد یورو رسید، در حالی که واردات کالای این کشورها از ایران فقط 5/5 میلیارد یورو بوده است؛ یعنی اتکای اقتصاد اروپا به واردات کالا از آمریکا 45 برابر بیشتر از واردات کالای آنها از ایران است.
در مجموع، تجارت کالایی اروپا و آمریکا (مجموع واردات و صادرات کالا بین دو طرف) در سال 2016 به رقم 608 میلیارد یورو رسید در حالی که سهم ایران از تجارت کالایی با اروپا فقط 7/13 میلیارد یورو بوده است.
در بخش مبادلات خدمات، فاصله آمریکا با ایران در شراکت با اروپا بسیار بیشتر است. مطابق آخرین آمار، صادرات خدمات اروپا به ایران در سال 2015 فقط یک میلیارد یورو بوده، در حالی که در همان سال اروپایی‌ها 225 میلیارد یورو از صادرات خدمات به آمریکا درآمد کسب کرده‌اند، یعنی فاصله 225 برابری.
در نهایت،‌ مجموع مبادلات تجاری یعنی کالا و خدمات اروپا با آمریکا 1045 میلیارد یورو است. در حالی که مبادلات تجاری ایران و اروپا فقط 3/15 میلیارد یورو است. در مقام مقایسه، مبادلات تجاری ایران و اروپا 6/1 درصد مبادلات تجاری آمریکا و اروپا است.
بر اساس گزارش مرکز آمار اروپا، مجموع سرمایه‌گذاری مستقیم متقابل کشورهای اروپایی و آمریکا تا پایان سال 2015 به 5000 میلیارد یورو رسیده است که با ارقام مربوط به ایران که کل جذب سرمایه‌گذاری مستقیم آن از تمامی کشورهای جهان سالانه 3-2 میلیارد یورو است و کشورهای اروپایی هم از این رقم سهم ناچیزی دارند، قابل مقایسه نیست.

مبادلات تجاری ایران و اروپا

در طول سال‌های گذشته روابط اقتصادی ایران با اتحادیه اروپا فراز و نشیب‌های فراوانی داشته، ولی آنچه در کل دوران به صورت ثابت عمل کرده، تراز تجاری منفی ایران با این منطقه از جهان بوده است که البته در سال 2017 نسبت به سال قبل از آن بهبودقابل ملاحظه ای یافته است.
براساس گزارشی که پایگاه خبری « یورواستات» وابسته به کمیسیون اروپا منتشر کرده، رشد واردات اتحادیه اروپا از ایران در 2017 بیشتر از رشد 52 صادرات اتحادیه اروپا به ایران بوده است. با این حال، تراز تجاری دو طرف به میزان 600 میلیون یورو به نفع اتحادیه اروپا است.
طبق این گزارش مبادلات تجاری ایران با 28 عضو اتحادیه اروپا در سال 2017 در مدار صعودی قرار گرفته است؛ به‌طوری‌ که کل مبادلات تجاری ایران با منطقه یورو در سال 2017 با رشد 53 درصدی نسبت به سال قبل از آن بالغ ‌بر 21 میلیارد یورو ثبت شده است.
مبادلات تجاری ایران و اتحادیه اروپا در سال 2017 که دومین سال اجرایی شدن توافق جامع هسته‌ای است، با رشد 53 درصدی نسبت به سال پیش از آن مواجه شده است. واردات اتحادیه اروپا از ایران در سال 2017 با رشد 85 درصدی نسبت به سال قبل از آن به 10 میلیارد و 200میلیون یورو رسیده است.
بر اساس این گزارش فرانسه بزرگ‌ترین واردکننده کالا از ایران در سال 2016 بوده، به طوری‌که واردات این کشور از ایران در این سال با رشد 2 برابری نسبت به سال قبل از آن به یک میلیارد و 350میلیون یورو رسید. ایتالیا با واردات یک میلیارد و 49میلیون یورویی و اسپانیا با 870 میلیون یورو به ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم از این نظر قرار داشته‌اند.

صادرات غیر نفتی  از مواد معدنی تا صنایع نساجی

آخرین آمار منتشر شده از سوی سازمان توسعه تجارت عنوان می کند که در 10 ماه منتهی به دی سال‌جاری کالاهای صنعتی بیشترین صادرات را به خود اختصاص داده‌اند. کالاهای صنعتی هم به لحاظ وزنی رشد 18 درصدی را تجربه کرده‌اند و هم به لحاظ ارزشی توانسته‌اند افزایش 17 درصدی را به نام خود ثبت کنند.
براساس این گزارش طی سال جاری 17 هزار و 996 تن صادرات انجام شده که بیش از 6 میلیون و 502 هزار دلار ارزآوری داشته است.
از سوی دیگر وضعیت صادرات صنایع نساجی و پوشاک نیز از رونق قابل توجهی برخوردار شده که طبق آن به گفته مدیرکل دفتر صنایع نساجی و پوشاک وزارت صنعت، معدن و تجارت، صادرات صنایع نساجی و پوشاک در 10 ماهه امسال 805 میلیون دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه پارسال 15درصد افزایش داشته است.

کارنامه تجاری ایران و اروپا به روایت اتاق بازرگانی تهران

اما براساس داده های مرکز آمار اروپا که از سوی اتاق بازرگانی تهران منتشر شده ، کارنامه تجارت خارجی ایران با 28 کشور اروپایی طی ‌9 ماه نخست سال 2017 میلادی، به رقم 8/14 میلیارد یورو رسید که در مقایسه با مدت مشابه گذشته 6/1 برابر شده است.
در همین مدت صادرات کالایی ایران به 28 کشور عضو اتحادیه اروپا معادل 3/7 میلیارد یورو بود که نسبت به 9 ماه 2016، تقریباً 1/2 برابر شده است.
واردات ایران از اتحادیه اروپا هم در مدت مورد بررسی حدود 5/7 میلیارد یورو بوده که سرعت رشد آن 3/1 برابر و در مقایسه با رشد صادرات ایران به این منطقه، بیشتر بوده است.
در مدت مورد اشاره، تراز تجاری کالایی ایران- اتحادیه اروپا، منفی 277 میلیون یورو بوده که نسبت به رقم منفی 1/2 میلیارد یورو مدت مشابه سال گذشته میلادی، حدود 8/1 میلیارد یورو بهبود یافته است.
سبقت گرفتن رشد صادرات کالایی از رشد واردات کالایی در تبادلات تجاری بین ایران و اتحادیه اروپا موجب شد تا حدود 2 میلیارد یورو از تراز منفی تجاری ایران کاسته شده و از حدود منفی 2 میلیارد یورو به منفی 160 میلیون یورو بهبود یابد.
با وجود افزایش قابل توجه صادرات کالایی ایران، ترکیب صادرات به اتحادیه اروپا تقریبا مشابه وضعیت عمومی ترکیب صادرات کالایی کشور است. به این معنی که بخش عمده صادرات ایران به اتحادیه اروپا یعنی بیش از 88 درصد مربوط به سوخت و مواد نفتی است که بیش از 2 و نیم میلیارد یورو را تشکیل می دهد که با این حساب سهم سایر اقلام صادراتی ناچیز است. صادرات اقلام نفتی ایران به اتحادیه اروپا در 8 ماه نخست سال 2017 بیش از 3 برابر رشد داشته است.
صادرات محصولات غذایی ایران به اتحادیه اروپا در مدت مورد بررسی رتبه دوم از حیث ارزش کالای صادراتی را تشکیل می دهد. صادرات این اقلام در مدت مذکور با کاهش 13 درصدی همراه بوده است . صادرات محصولات شیمیایی نیز که سهم بیش از 3 درصد کالای صادراتی را دارد طی مدت زمان مذکور از رشد نزدیک به 60 درصدی برخوردار بوده است.
میزان صادرات مواد خام غیر خوراکی به استثنای سوخت در این مدت حدود 90 میلیون یورو گزارش شده و در همین مدت زمان معادل 224 میلیون یورو نیز به واسطه صدور مواد غذایی، نوشیدنی و دخانیات حاصل شده است.
همچنین میزان صادرات ماشین آلات و تجهیزات حمل و نقل نیز 33 میلیون یورو بوده است . محصولات شیمیایی نیز صادراتی به ارزش 197 میلیون یورو را به همراه داشته است.
اما در زمینه واردات باید گفت که سه گروه کالایی ماشین آلات و تجهیزات حمل و نقل، محصولات شیمیایی و محصولات غذایی، نوشیدنی و دخانیات با مجموع ارزش 5 میلیارد یورو حدود 75 درصد از کل واردات کالایی ایران از اتحادیه اروپا را طی هشت ماه نخست 2017 تشکیل داده است.
در این زمینه عامل مسلط در رشد حدود 37 و نیم درصدی واردات کالایی ایران از اتحادیه اروپا، واردات ماشین آلات و تجهیزات حمل و نقل با سهم حدود 25 و نیم واحد درصدی تشکیل داده و واردات این گروه کالایی در مدت مورد بررسی 57 درصد افزایش داشته است.
واردات مواد غذایی با سهم تقریبا 4 درصدی از کشورهای اتحادیه اروپا حدود 283 میلیون یور بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل نزدیک به 19 درصد کاهش داشته است.
سهم سایر کالاها و محصولات طبقه بندی نشده هم از کل میزان واردات از این اتحادیه ، 192 میلیون یورو گزارش شده است.